میل گاردان چیست و چه اهمیتی در خودرو دارد؟ میل گاردان یا شافت محرک یکی از مهم‌ترین اجزای خودرو است که گشتاور را از گیربکس به دیفرانسیل انتقال می‌دهد. شناخت اجزای مختلف خودرو اهمیت زیادی هم برای حفظ کیفیت خودرو و هم برای اتخاذ تصمیمات درست در زمان بروز ایراد در آنها دارد. رانندگان باید زبان خودرو خود را بدانند. قطعات خودرو در مواقع خرابی به زبان خود سخن می‌گویند و درک حالات آنها باعث می‌شود تا در مواقع ضروری اقدامات لازم را برای جلوگیری از خرابی‌های بیشتر انجام داد. میل گاردان نیز از آن دسته از قطعاتی است که در اثر عوامل مختلف با خرابی روبرو شده و اگر به موقع این خرابی را تشخیص ندهید، ممکن است امنیت خود شما نیز به خطر بیندازد.
در این مقاله در آریان یدک در کنار شما هستیم تا تمام جزئیات تخصصی مربوط به این قطعه را با شما در میان بگذاریم. با ما در مجله آریان یدک همراه باشید.
میل گاردان چیست
برای اینکه بدانید میل گاردان چیست و چه اهمیتی در خودرو دارد، لازم است تا علاوه بر تعریف با عملکرد این قطعه نیز آشنا شوید. وظیفه اصلی موتور خودرو ایجاد نیروی کافی برای چرخش چرخ‌ها است. این نیرو بایستی به نحوی بعد از تولید در پیستون‌ها که از فرایند احتراق به وجود می‌آید، به چرخ‌ها منتقل شده و حرکت خودرو رقم بخورد. این نیرو از طریق میل گاردان به دیفرانسیل منتقل شده و دیفرانسیل آن را به چرخ‌ها می‌رساند. این تعریف نشان می‌دهد که این قطعه چه اهمیتی در خودروهای امروزی داشته و کیفیت آن می‌تواند روی راندمان حرکت خودرو تاثیر مستقیم داشته باشد.
میل گاردان یک قطعه بسیار مهم برای امنیت رانندگی نیز است. رانندگی با یک شافت محرک معیوب می‌تواند خطرات بسیار زیادی داشته باشد. مخصوصا در سرعت‌های بسیار بالا ممکن است این ناامنی بیشتر هم شود. انواع مختلفی از میل گاردان‌ها وجود دارند و در هر کمپانی و هر خودرویی نیز این قطعه با شرایط و مشخصات خاصی تولید و استفاده می‌شود. البته ماهیت اصلی کارکرد آنها یکسان است.
میل گاردان کجاست
حالا به خوبی می‌دانید که میل گاردان چیست و چه کاربردی دارد. اما سوال اینجاست که شافت محرک خودرو را کجا باید پیدا کنیم؟ قبل از هر چیزی باید یادآوری کنیم که Shaft Drive تنها مربوط به خودرو نبوده و در اکثر وسیله‌های نقلیه مانند قایق، لوکوموتیو، کامیون، موتور سیکلت و ... این قطعه به شکل و شمایل مختلف استفاده می‌شود. موقعیت آن نیز با توجه به نوع وسیله متفاوت خواهد بود. البته شایان ذکر است که محل قرار گیری میل گاردان در خود خودروها نیز بنا به مدل خودرو، تنظیمات دیفرانسیل جلو و 4 چرخ‌ها و حتی محل قرار گیری موتور از نظر عقب و جلو بودن متفاوت خواهد بود.
Shaft Drive از چه اجزایی تشکیل شده است؟
برای درک هر چه بهتر عملکرد شافت محرک خودرو باید با اجزای آن نیز شنا شوید. اجزای اصلی این قطعه به شرح زیر هستند:
- فلنج‌ها
- پل گاردان حذف کننده لغزش
- استوانه‌های روکشی
- بلبرینگ‌های مرکزی
هر کدام از این اجزا نقش خود را در شافت به عهده دارند و کیفیت عملکرد تمام آنها روی کیفیت میل گاردان تاثیر خواهد داشت. خرابی هر یک از آنها نیز می‌تواند باعث عملکرد ضعیف شافت در خودرو شود.
انواع میل گاردان چیست
بسته به اینکه مدل خودرو چیست و چه سیستمی در آن استفاده شده است، از انواع میل گاردان متفاوتی نیز در آن استفاده می‌شود. در حال حاضر انواع میل گاردان زیر را می‌توانید در خودروها مشاهده کنید:
- شافت یک تکه
- شافت دو یا سه تکه
شافت یک تکه معمولا از مواد سبکی مانند آلومینیوم ساخته شده و برای خودروهای تک دیفرانسیل مناسب است. البته در صورت استفاده از آلومینیوم می‌بایست قطر شافت افزایش پیدا کند. برخلاف شافت‌های فولادی که در قطرهای کمتری ساخته می‌شوند.
شافت دو یا سه تکه که به شافت پروانه‌ای نیز معروف است، در وسایل نقلیه دو دیفرانسیل یا چهار چرخ متحرک استفاده می‌شود. در سایت آریان یدک سعی خواهیم کرد تا سایر انواع میل گاردان را به صورت حرفه‌ای در آینده به شما معرفی کنیم.
علائم بروز آسیب در میل گاردان چیست؟
مشکلات و آسیب‌ها در میل گاردان معمولا به صور یک صدای تق تق در هنگام رانندگی خود را نمایان می‌سازد. هنگامی که به هر دلیلی سیستم تعلیق خودرو فشرده و یا کشیده شود، شرایط برای بروز آسیب در این قطعه وجود خواهد داشت. در مواقع بروز سر و صدای ناجور در محور محرک خودرو بایستی خیلی سریع برای دریافت خدمات تخصصی تعمیر از تعمیرکاران حرفه‌ای کمک بگیرید. وجود لرزش در خودرو و همچنین صدای جیر جیر و بروز مشکل در چرخش خودرو نیز از دیگر علائمی هستند که نشانه بروز ایراد در شافت محرک خواهند بود.
در برخی از مواقع ممکن است آسیب وارد شده تنها به روکش استوانه‌ای شافت محرک باشد. در چنین مواقعی تعمیرکار احتمالا شرایط لازم برای تعمیر روکش را بررسی و در صورت نیاز نیز فقط همین بخش از میل گاردان را تعویض می‌نماید. اما در صورت آسیب دیدن مفصل لازم است تا مفصل‌ها نیز تعویض شوند.
بررسی دائمی استهلاک شافت‌های محرک
یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که باید به صورت دائمی به بررسی استهلاک آن در خودرو خود بپردازید، محور محرک خودرو است. میل گاردان را باید به صورت دائمی ارزیابی کنید. برای این منظور باید با تعمیرکاران و مکانیک حرفه‌ای در ارتباط باشید و هر چند وقت یک بار حتی در صورت مشاهده نشدن علائمی مانند سر و صدا، کیفیت و سلامت این قطعه را در خودرو خود چک کنید. بسته به نوع خودرو و کیفیت آن زمان لازم برای بررسی‌های دوره‌ای این قطعه متفاوت است. معمولا کمپانی تولید کننده خودرو زمان لازم برای بررسی و چک کردن شافت محرک خودرو را در کاتالوگ آن مشخص می‌نماید. به صورت معمول هر 6 ماه یک بار که تایرهای خودرو برای فصول سرد و گرم بررسی می‌شود، بایستی به بررسی شافت محرک خودرو نیز بپردازید.
چرا میل گاردان خراب می‌شود؟
دلایل خراب شدن میل گاردان چیست؟ یکی دیگر از نکات بسیار مهمی که باید درباره این قطعه به بررسی آن بپردازیم دلایل خرابی آن است. دلایل زیادی برای این موضوع وجود دارد. اصلی‌ترین و شایع‌ترین دلیل بروز ایراد در شافت محرک سایش در مفصل بیرونی و درونی آن به دلیل استفاده در مدت طولانی است. همچنین خراب شدن روکش استوانه‌ای و استفاده از روغن بی‌کیفیت در دیفرانسیل را نیز می‌توان از دلایل بروز ایراد در این قطعه دانست. البته مواردی مانند نصب ناقص و اشتباه در زمان تعمیر را نیز می‌توان به دلایل خراب شدن میل گاردان اضافه نمود.
قفل میل گاردان چیست
میل گاردان دارای حرکات عرضی و طولی است و این حرکات نیاز به مفصل‌های به خصوصی دارد. با توجه به اینکه نیاز است تا این قفل‌ها باعث ایجاد حرکت منعطف میل گاردان با سایر اجزای متصل به آن شود، از این رو طراحی آن به صورت ویژه انجام پذیرفته و شرایط باید برای آن خاص باشد. همچنین انعطاف اتصالات آن برای بهینه کردن حرکات آن در دست‌اندازها و جاده‌های ناهموار نیز لازم است. در غیر این صورت احتمالا با هر دست انداز ممکن است شاهد شکستن و آسیب دیدن میل گاردان خودرو خود باشید.
حالا که می‌دانید اهمیت قفل میل گاردان چیست بایستی اجزای آن را نیز به شما معرفی کنیم. قفل‌های اتصال میل گاردان معمولا از دو بخش مفصل هوک و مفصل مخصوص سرعت ثابت ساخته می‌شوند. مفصل هوک که بسیار متداول است، حجم زیادی داشته و انعطاف خوبی را ایجاد می‌نماید. مفصل مخصوص سرعت ثابت اما در ابعاد کوچکتری طراحی و استفاده می‌شود.
علت ارتعاش میل گاردان چیست
یکی از آسیب‌های رایج و مهمی که ممکن است میل گاردان را درگیر نماید، لرزش زیاد آن در زمان رانندگی است که حس بدی را برای راننده ایجاد می‌نماید. اما دلایل ارتعاش میل گاردان چیست و چگونه می‌توانیم از این دلایل جلوگیری کنیم؟
یکی از دلایل ارتعاش میل گاردان آسیب دیدن لوله کوتاه است. این آسیب دیدگی ممکن است دلایل مختلفی مانند ضربه یا تصادف داشته باشد. برای عیب یابی این مشکل بایستی سطح ظاهری میل گاردان را مورد بررسی قرار دهید تا در جایی از آن حالت دفرمه شدن وجود نداشته باشد. البته در صورت بروز این مشکل تنها راه‌حل شما تعویض این قطعه خواهد بود.
دومین دلیل ارتعاش در میل گاردان قفل کردن چهار شاخه آن است. در این حالت مفصل هیچ حرکتی نکرده و شاهد سر و صدای بسیار زیاد در زمان استفاده از آن خواهید بود.
ریپ زدن یا حرکت چهارشاخه به صورت دنده‌ای را نیز می‌توانیم یکی دیگر از دلایل بروز ارتعاش زیاد در آن بدانیم.
در بسیاری از مواقع شاهد هستیم که تعمیرکاران برای جلوگیری از هزینه بالای خرید میل گاردان جدید برای مشتری، آن را جوش زده یا به طریقی تعمیر می‌نمایند. تعمیرات این چنینی می‌تواند چالش‌های بیشتری هم برای آن ایجاد نماید و حتی باعث ارتعاش آن نیز باشند.
مزایا و معایب میل گاردان در خودرو
جایگزین میل گاردان یا شافت محرک در خودروها سیستم زنجیر است. اما کدام یک از این دو می‌توانند کیفیت بهتری داشته باشند؟ برای ارزیابی این موضوع باید به بررسی مزیت‌ها و معایب استفاده از شافت در خودروها بپردازیم. از جمله اصلی‌ترین مزیت‌های محور محرک در خودرو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دوام طولانی و طول عمر بالایی دارند.
- ساختار آنها بسیار ساده است و این موضوع فرایند تعمیر و عیب یابی آن را نیز ساده می‌کند.
- به این راحتی‌ها گیر نمی‌کنند و معمولا کمتر دچار خرابی خواهند شد.
- نیاز به نگهداری کمتری نیز دارند.
از جمله اصلی‌ترین معایب محور محرک نیز می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- وزن زیادی دارند که باعث افزایش وزن خودرو می‌شود.
- راندمان آنها کمتر است.
- در سرعت‌های بالا احتمال آسیب دیدگی آنها بیشتر می‌شود.
- هزینه تعمیر آنها زیاد است.
- مشکلات نشت روغن در آنها زیاد به وجود می‌آید.
کلام آخر
اکنون به خوبی می‌دانید که میل گاردان چیست و چه عملکردی در خودرو دارد. همچنین با اهمیت این قطعه نیز به صورت کامل آشنا شدید و پس از ورود به صفحه لوازم یدکی خودرو مد نظرتان در آریان یدک، برای نمونه صفحه لوازم یدکی جک ، می‌توانید این محصول را با دقت بیشتری خریداری نمایید. در نظر داشته باشید که بروز ایراد در این قطعه می‌تواند باعث بروز چالش‌های زیادی برای شما شود. به عنوان مثال خراب شدن و شکستن آن در زمان رانندگی به صورت کامل کنترل خودرو را از دست راننده خارج خواهد کرد و این موضوع باعث تصادف نیز خواهد شد. بنابراین نگهداری و مراقبت از آن باید از اولویت‌های اصلی باشد. سعی کردیم تا جزئیات میل گاردان را به صورت کامل برای شما تشریح کنیم تا از این پس به سادگی بتوانید برای تعمیر و نگهداری از آن اقدام کنید.
در آریان یدک در کنار شما هستیم تا به بررسی تخصصی تمام قطعات مورد استفاده در خودرو پرداخته و روش‌های نگهداری آنها را نیز با شما در میان بگذاریم.
