ترمز دستی برقی چیست و آیا سیستم آن می‌تواند جایگزین خوبی برای اهرم‌های سنتی مورد استفاده در خودروها باشد یا خیر؟ ترمز دستی الکترونیک (Electronic Parking Brake) که به اختصار EPB خوانده می‌شود، در واقع همان عملکرد اهرم دستی سنتی را داشته اما برای استفاده از آن فرایند ساده‌تری خواهید داشت. در سیستم سنتی برای استفاده از دستی باید یک اهرم را به سمت بالا بکشید، اما در ترمز دستی برقی دیگر خبری از اهرم نیست و شما تنها کافی است یک دکمه را فشار دهید. اما آیا واقعاً EPB می‌تواند جایگزین خوبی باشد و فشار یک دکمه چگونه باعث همان عملکرد اهرم دستی می‌شود؟
در این مقاله از مجله آریان یدک در کنار شما هستیم تا به بررسی کامل این سیستم در خودروهای مدرن امروزی پرداخته و نحوه عملکرد آن را بررسی کنیم.
ترمز دستی برقی چیست
از نظر تکنیکالی تعریف متفاوتی را نمی‌توانیم برای ترمز دستی الکترونیکی با نمونه‌های قدیمی و معمولی در خودروها ارائه کنیم. این قطعه به صورت کلی ابزاری برای قفل کردن چرخ‌ها است که از آن در زمان پارک خودرو استفاده می‌شود تا عملا شاهد هیچ حرکتی در خودرو نباشیم. در واقع این ابزار را باید یکی از تجهیزات مورد استفاده در سیستم ایمنی خودرو بدانیم که اتفاقا نقش بسیار مهمی را نیز ایفا می‌نماید. ترمز دستی‌های سنتی با یک اهرم در سمت راست راننده تعبیه می‌شدند که با کشیدن آن، سیستم به کار گرفته شده کابل‌های متصل به کفشک‌ها و لنت ترمز را به حالت کشیده درآورده و باعث قفل شدن آنها می‌شود.
هر چند برای کشیدن اهرم دستی‌های سنتی و معمولی نیاز به 5 سال سابقه فعالیت در رشته وزنه‌برداری را نداشتیم، اما با این حال لازم است تا برای استفاده از این ابزار در زمان پارک، اهرم آن را با اعمال یک فشار به سمت بالا بکشیم. در خودروهای مدرن‌تر و به روز‌تر نیز توان لازم برای بالا کشیدن این اهرم کمتر بود. اما حالا همین مکانیزم به جای اهرم تنها با یک دکمه برقی در خودروها تعبیه می‌شود که به آن اصطلاحا ترمز دستی الکترونیک یا برقی اطلاق می‌شود. این دکمه در کاتالوگ‌ها خودرو معمولا به اختصار EPB معرفی می‌شود.
"ترمز دستی برقی (EPB) یک دکمه برقی است که مانند سایر دکمه‌ها در خودروهای مدرن امروزی تعبیه شده و شما با فشار آن می‌توانید چرخ‌های عقب را در زمان پارک خودرو کاملا قفل کنید."
ترمز برقی چیست
ترمز برقی چیست و چه تفاوتی با ترمز دستی برقی دارد؟ ترمز برقی همان ترمز دستی برقی است که در خودروهای مدرن امروز جایگزینی برای اهرم های دستی می باشد. ترمز برقی در واقع همان ترمز دستی در خودروهای قدیمی است که تبدیل به یک دکمه برای همان عملکرد شده است.
ترمز دستی برقی چگونه کار میکند
نحوه عملکرد ترمز دستی الکترونیک تفاوت چندانی با مدل‌های معمول ندارد. در EPB تنها یک دکمه برقی جایگزین یک اهرم مکانیکی شده و کاربرد آن نیز بسیار ساده‌تر است. البته کمپانی‌های خودروسازی بنا به شرایط از انواع مختلفی از سیستم‌ها برای ترمز دستی الکترونیکی استفاده می‌نمایند. در اکثر مواقع یک موتور الکتریکی به این دکمه متصل می‌شود که با فشار آن، موتور کابل‌های متصل به لنت‌ها و ترمزهای چرخ‌های عقب را به حالت قفل درآورده و عملا دیگری خبری از حرکت نخواهد بود. در واقع عملکرد اصلی این قطعه تغییر چندانی نکرده و تنها نوع کاربری آن این بار به جای فشار دست و کشیدن اهرم به فشار یک دکمه و جمع شدن کابل‌ها با یک موتور الکتریکی تغییر کرده است.
انواع ترمز دستی برقی چیست؟
ترمز دستی‌های الکترونیکی را از نظر انواع می‌توان به دو دسته تمام اتوماتیک و نیمه خودکار تقسیم کرد. در مدل‌های نیمه خودکار برای به کارگیری آن باید حتما دکمه برقی در نظر گرفته شده را فشار دهید. در مدل‌های تمام اتوماتیک اما شما می‌توانید با تنظیم حالت خودکار، از این آپشن در خودرو خود استفاده کنید. به این ترتیب که چند لحظه بعد از خاموش شدن خودرو، شاهد روشن شدن اتوماتیک آن در خودرو خود خواهید بود.
تفاوت ترمز دستی برقی با اتو هلد چیست
تفاوت EPB با اتو هلد را باید در عملکرد و کاربرد آنها جستجو کنیم. سیستم اتو هلد معمولا برای رانندگی در ترافیک‌های سنگین استفاده می‌شود. جایی که لازم است تا خودرو برای یک بازه زمانی کوتاه به حالت ثابت در آمده و دوباره با فشار پدال گاز به حرکت در آید. در مواقعی که شروع حرکت جدید ممکن است با کمی عقب رفتن و برخورد با خودرو عقبی روبرو شود، این مکانیزم بسیار جذاب خواهد بود. اما ترمز دستی الکترونیکی کارکرد متفاوتی داشته و برای قفل کردن کامل چرخ‌ها در حالت پارک و خاموش بودن خودرو دارد.
ترمز دستی الکترونیک بهتر است یا سنتی؟
خوب حالا نوبت به پاسخ دادن به یک پرسش بسیار مهم می‌رسد. انواع ترمز دستی‌های الکتریکی و دستی از نظر عملکرد فنی شرایط تقریبا یکسانی دارند. اما واقعاً کدام یک از آنها ممکن است بهتر باشند؟ نکند با تعبیه یک دکمه به عنوان دستی آن را فراموش کنیم و کم‌کم استفاده از آن تبدیل به یک چالش بزرگ برای ما شود؟ از این رو تصمیم گرفتیم تا نکات مثبت هر دو نوع این قطعه را نسبت به یکدیگر برای شما بررسی کنیم.
نکات مثبت ترمز دستی برقی نسبت به سنتی
استفاده از یک این سیستم عالی در خودروهای مدرن می‌تواند مزیت‌های زیر را برای خودرو خود شما به عنوان مالک آن به دنبال داشته باشد:
- به عنوان یک مزیت بزرگ مخصوصا برای ما ایرانی‌ها که نیاز به فضای بسیار زیادی در خودرو داریم، دیگر فضای به کار گرفته شده برای اهرم دستی از خودرو حذف و فضا برای استفاده از آن برای سایر کارکردها باز خواهد شد.
- استفاده از این مدل بسیار ساده‌تر است و شما تنها نیاز به فشار یک دکمه در خودرو خود خواهید داشت.
- امکان تنظیم اجرای عملکرد EPB به صورت خودکار در خودروهای امروزی وجود دارد. از این رو دیگر خبری از فراموش کردن به کارگیری آن نیز وجود ندارد.
نکات منفی ترمز دستی برقی نسبت به مدل‌های مکانیکی
اما چرا باید نگران استفاده از این سیستم در خودروهای مدرن امروزی باشیم؟
- خوب مطابق معمول باید به قیمت استفاده از ابزارها و تجهیزات پیشرفته‌تر در خودروهای مدرن اشاره کنیم. ترمز دستی الکترونیکی نیز می‌تواند به عنوان یک آپشن باعث بالاتر رفتن قیمت یک خودرو شود.
- با وجود یک دکمه برای ترمز کردن در خودرو خود دیگر باید با دریفت کشیدن در جاده‌ها خداحافظی کنید. پس اگر از این عادت‌ها دارید، سراغ خودروهای مدرن با دکمه‌های برقی نروید.
- عادت کردن به استفاده از ترمز دستی‌های اهرمی یکی دیگر از نکاتی است که می‌توان در تفاوت میان آنها عنوان کرد.
- هر چند عملکرد این قطعه تشابه زیادی با همان مکانیزم مدل‌های مکانیکی دارد، اما احتمالا در صورت بروز مشکل، چالش بیشتری برای تعمیر آنها خواهید داشت.
اهرم اضطراری ترمز دستی برقی
یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید درباره تفاوت میان ترمز دستی برقی و ترمز دستی اهرمی سنتی به آن اشاره کنیم، شرایط استفاده از آنها در آب و هوای مختلف است. حتی خود اهرم‌های سنتی نیز ممکن است در آب و هوای خیلی سرد قفل شوند و امکان استفاده از آنها وجود نداشته باشد، تا چه برسد به وقتی که قرار است تنها با یک دکمه سیستم ترمز دستی فعال شود. در موارد متعددی پیش آمده که کابل متصل به ترمز دستی الکترونیکی در هوای خیلی سرد عمل نکرده و عملا دیگر نتوان از آن استفاده کرد. در این وضعیت تکلیف چیست و چه باید کرد؟
البته هر چند این موضوع نشان می‌دهد که خودروهای مجهز به سیستم ترمز دستی الکترونیکی ممکن است برای مناطقی با آب و هوای خیلی سرد مناسب نباشند، اما با این حال چنین امری اجتناب ناپذیر خواهد بود. ممکن است برای مسافرت هم که شه دارندگان این دست از خودروها راهی مناطقی با آب و هوای سرد شوند.
در خودروهای امروزی علاوه بر دکمه‌ای که برای فعال کردن ترمز دستی در ماشین وجود دارد، برای چنین مواقعی که دکمه عمل نمی‌کند، یک اهرم دستی گنجانده شده که با کشیدن آن به سمت بالا می‌توانید خودرو خود را در حالت ترمز دستی قرار دهید. این اهرم دقیقا در زیر کنسول ترمز دستی در کنار دست راننده تعریف می‌شود و بعد از باز کردن کنسول کافی است محکم آن را به سمت بالا بکشید.
به عنوان مثال می‌توانیم خودرو لوکس و عالی رنو کولئوس را برای شما مثال بزنیم که دارای ترمز دستی برقی است. مدل‌های رنو کولئوس در زیر کنسول ترمز برقی یک اهرم دارند که با کشیدن این اهرم ترمز دستی ماشین فعال می‌شود و عملا می‌توان از آن در زمان قفل شدن دکمه استفاده کرد.
تعمیرات ترمز دستی برقی
نکته بعدی که می‌توانیم آن را نیز از جمله تفاوت‌های اصلی میان ترمز برقی و اهرم‌های سنتی بدانیم، تعمیرات آنها است. تعمیر اهرم‌های سنتی شرایط پیچیده‌ای ندارد و هر تعمیرکاری با کمی تجربه می‌تواند این قطعه را در صورت خرابی برای شما تعمیر کند؛ اما برای ترمز الکتریکی شرایط متفاوت است.
اگر به خوبی درک کرده باشید که ترمز دستی برقی چیست و چه شرایطی دارد، باید تفاوت میان تخصص و تجربه لازم برای تعمیر این دو را نیز درک کنید. برای تعمیر ترمز برقی بهتر است پیش تعمیرکاران خیلی حرفه‌ای بروید که قبلا تجربه باز و بسته کردن ترمز برقی را داشته باشند. در غیر این صورت این تعمیر به خوبی انجام نخواهد پذیرفت و ممکن است شما در شرایط بدی دوباره با خرابی آن روبرو شوید.
ترمز الکتریکی در حرکت
یکی از مواردی که ممکن است درباره ترمز دستی برقی مورد استفاده کاربران قرار بگیرد، کنترل سرعت در زمان رانندگی و برای جلوگیری از برخورد به موانع روبرو است. در چنین مواقعی شما می‌توانید به صورت اضطراری از ترمز الکتریکی استفاده کنید و با فعال کردن ترمز دستی برقی سرعت خودرو شما به میزان قابل توجهی کاهش پیدا خواهد کرد و ممکن است دیگر خطر برخورد با مانع روبرو را حس نکنید.
البته ممکن است نگران برخورد خودرو با خودروهای عقبی باشد؛ در نگاه اول باید یادآور شویم که قدرت ترمز برقی خیلی زیاد نیست که بتواند سرعت خودرو را به صفر برساند و احتمالا فقط سرعت ماشین شما به میزان قابل توجهی کم خواهد شد و از جنبه دوم هم باید یادآور شویم که در صورتی که ماشین پشتی فاصله مجاز را رعایت کرده باشد امکان برخورد در این مواقع بسیار کم است.
کدام یک از خودروها دارای ترمز دستی الکترونیک هستند؟
خودروها در سال‌های اخیر از نظر آپشن‌ها و تجهیزات مختلف با پیشرفت‌های زیادی همراه شده و سرعت پیشرفت آنها نیز روز به روز بیشتر می‌شود. اما در کدام یک از خودروهای امروزی می‌توانیم سیستم جذاب EPB را مشاهده کنیم؟
- آئودی A3
- بی‌ام و سری 1
- مرسدس بنز کلاس A
- مدل‌های به روز فورد
- پژو 208
- هیوندای توسان
- فولکس واگن گلف
- ولوو XC40
نصب ترمز دستی برقی
یکی از سوالات پرتکرار کاربران درباره این فناوری، امکان نصب ترمز دستی برقی است و حتی رانندگان پراید و تیبا هم به دنبال استفاده از این فناوری جذاب بر روی خودروهای خود هستند. واقعیت این است که امکان نصب ترمز دستی برقی روی خودروها وجود دارد، اما شرایط برای تمام خودروها یکسان نبوده و از این گذشته نیاز به استفاده از خدمات فردی با تجربه بسیار بالا و متخصص در این زمینه است.
کلام آخر
درباره ترمز دستی برقی صحبت کردیم و نکات لازم درباره مکانیزم آن در خودروهای مدرن امروزی را نیز بیان نمودیم. استفاده از آپشن‌های جدید همیشه می‌تواند جذابیت‌های بیشتری در رانندگی ایجاد کرده و در نهایت تصادفات و حوادث رانندگی را به حداقل برساند. ترمز دستی الکترونیک نیز در همین راستا یک آپشن جذاب در خودروهای امروزی است. در آریان یدک به عنوان فروشگاه اینترنتی لوازم یدکی خودرو در کنار شما هستیم تا تمام تجهیزات و آپشن‌ها مدرن در خودروهای امروزی را به شما معرفی کنیم. مقالات وبلاگ آریان یک را از دست ندهید.
