اویل پمپ چیست و چه وظیفه‌ای در خودرو به عهده دارد؟ اینکه در این مقاله همراه ما هستید تا بدانید اویل پمپ چیست و وظیفه اویل پمپ در خودرو چیست نشان از اهتمام شما برای شناخت تمام اجزای خودرو دارد که ستودنی است. با توجه به اهمیت بسیار زیادی که سیستم روغن کاری در خودروهای امروزی دارد، شناخت اجزای آن را باید در اولویت اصلی خود قرار دهید و چند برابر بیشتر از سایر اجزای موتور از آن مراقبت کنید. روغن کاری از آن دسته از وظایفی است که هر چند نگهداری از آن خیلی هزینه زیادی در پی ندارد، اما هر غفلتی ممکن است باعث ایجاد آسیب‌های بسیار جدی در خودرو شده و هزینه‌های گزافی روی دست شما باقی بگذارد.
اویل پمپ از جمله قطعات تخصصی خودرو است که نزدیک سیلندرها قرار گرفته و حتی تعمیر آن نیز نیاز به تخصص و ابزارهای مخصوص مکانیکی دارد. خرابی‌های این قطعه را می‌توان با هزینه‌های کمی تعمیر کرد، اما خراب باقی ماندن آن می‌تواند تبدیل به یک چالش بزرگ شود. اگر نگران خرید لوازم یدکی گران قیمت خودرو خود هستید، بهتر است این مقاله را تا انتها با ما در آریان یدک همراه بمانید.
اویل پمپ چیست
اویل پمپ چیست و چه تعریفی دارد؟ اویل به معنی روغن و پمپ هم که معنی آشنایی برای همه ما دارد. اویل پمپ قطعه‌ای است که قرار است روغن را در قطعات متحرک موتور و سیلندرها به جریان بیندازد. قطعات متحرک خودرو برای کارکرد بهتر و روان‌کاری نیاز به استفاده از روغن دارند و عدم وجود روغن دو مشکل بزرگ برای آنها به دنبال خواهد داشت؛ اولی کارکرد نامناسب و مشکل‌دار آنها است و دومی هم بالا رفتن اصطکاک و خطر برخورد قطعات فلزی با یکدیگر است که می‌تواند خطرات و آسیب‌های جدی‌تری را نیز ایجاد نماید.
در این بین برای هر مجموعه یکپارچه‌ای در خودرو از یک سیستم روغن استفاده شده که اجزای مختلفی دارد و یکی از این اجزا هم اویل پمپ است.
اویل پمپ از منبع روغن ماشین، ورودی روغن داشته و آن را در مجرای مورد نظر در خودرو توزیع می‌نماید. به عنوان مثال اویل پمپ موجود در سیلندرها روغن را در شیارهای موجود در آن پخش کرده و باعث می‌شود تا نیازمندی‌های قطعات به روغن برطرف شود. با این حساب قطعات متحرک خودرو و موتور وجود روغن کافی برای کارکرد خود را مدیون اویل پمپ هستند. این تعریف به خوبی نشان می‌دهد که اهمیت اویل پمپ چیست و چرا باید به دنبال حفظ و نگهداری از این قطعه در خودرو خود باشیم. این قطعه مکانیکی لازمه کارکرد صحیح موتور و تمام اجزای متحرک ماشین است.
کار اویل پمپ چیست
با هم بررسی کردیم که اویل پمپ چیست و چقدر می‌تواند روی کیفیت سایر قطعات خودرو تاثیر داشته و عملکرد آنها را تحت تاثیر قرار دهد؛ اما لازم به توضیح است که کار اویل پمپ فقط اینها نیست و مزیت‌های بسیار زیاد دیگری را نیز می‌توانیم از آن انتظار داشته باشیم. شاید با شنیدن این مزیت‌ها و وظایفی که برای Oil Pump به آن اشاره می‌کنیم، درباره این قطعه نظر متفاوت‌تری پیدا کنید و اهمیت آن را بیشتر درک کنید. البته که در نهایت وظیفه اصلی که باید برای این قطعه در نظر بگیریم، همان تعریفی است که در بند قبلی به آن اشاره نمودیم؛ اما وظایف مهم دیگری را نیز می‌توانیم برای آن در نظر بگیریم. از جمله مهم‌ترین وظایفی که می‌توانیم برای Oil Pump در نظر بگیریم، موارد زیر هستند:
- انتقال روغن در میان اجزای مختلف موتور تحت فشار مشخص و مناسب آن هم به مقدار لازم
- بالا بردن میزان روان‌کنندگی میان قطعات از دیگر ویژگی‌ها و وظایفی است می‌توانیم برای Oil Pump در نظر بگیریم. این موضوع برای اجزای خود موتور اهمیت به مراتب بیشتری هم دارد.
- تعیین جهت حرکت روغن از کارتل و محفظه روغن به سمت اجزا را نیز می‌توانیم از وظایف آن در نظر بگیریم.
- برای بازگشت روغن داغ عمل کرده در اجزای موتور به سیستم خنک کننده نیز نقش ایفا می‌نماید. این موضوع را می‌توانیم یکی از مهم‌ترین وظایف و کاربردهای Oil Pump در نظر بگیریم.
- ثابت نگه داشتن جریان روغن موتور در داخل اجزا نیز اویل پمپ را تبدیل به قلب تپنده ماشین میکند. این وظیفه اویل پمپ می‌تواند نقش آن را در خودرو مهم‌تر نیز جلوه نماید.
اویل پمپ چگونه کار میکند
سعی کردیم تا خیلی ساده و روان برای شما توضیح دهیم که اویل پمپ چیست و پمپ روغن چه نقشی در خودرو دارد. اما موضوع مهم اینجاست که این قطعه در خودروهای امروزی چگونه کار میکند. در واقع باید به زبان خود خودرو و کمی تخصصی‌تر نیز درباره آن با شما صحبت کنیم. قبل از ورود روغن به پمپ یک صافی وجود دارد که به صافی روغن معروف است. همان طور که می‌دانید تعویض لوازم مصرفی خودرو زمان مشخصی دارد و صافی روغن نیز در این گروه قرار می‌گیرد. صافی باعث می‌شود تا گرد و غبار و زباله‌ها وارد پمپ نشده از چرخه روغنکاری خارج شوند.
بعد از ورود روغن به پمپ حالا نوبت به سیستم خنک کننده می‌رسد. خنک کننده نقش خنک کردن روغن را به عهده دارند؛ زیرا در یک چرخه، ممکن است دمای روغن به شدن افزایش پیدا کند و عملا همان کارکرد اصلی را از آن دریافت نکنیم. بعد از خنک شدن نیز نوبت به پمپاژ روغن به قطعات می‌رسد. اصلی‌ترین پمپ روغن موجود در خودرو در داخل سیلندر قرار گرفته است. روغن پمپاژ شده از این اویل پمپ به داخل سیلندر، فضای دیوار آن و رینگ پیستون‌ها را آب‌بندی کرده و مانع از خروج هوای فشرده از آن می‌گردد که این مهم می‌تواند تاثیر بسیار زیادی روی بالاتر بردن راندمان موتور داشته باشد. فشار روغن بالای ایجاد شده توسط پمپ روغن در قطعاتی مانند میل لنگ می‌تواند تا 50 و حتی 60 psi هم برسد.
دقت داشته باشید که یکی از علائم اصلی سلامت Oil Pump همین فشار استاندارد آن است. در صورتی که فشار روغن به میزان قابل توجهی کم باشد، می‌تواند نشان دهنده نشتی روغن در یکی از اجزای اصلی باشد. در واقع نشتی در این مواقع حتی می‌تواند بیشتر از روغنی باشد که در سیستم به چرخش در می‌آید.
اویل پمپ کجاست
نکته بعدی که باید درباره این قطعه به بررسی آن بپردازیم، محل قرار گیری آن در خودرو است. بله حالا باید از خود بپرسید که در ماشین شما اویل پمپ کجاست. محل قرارگیری پمپ روغن در ماشین هم به مدل ماشین و هم به نوع خود اویل پمپ بستگی دارد. در اکثر خودروها این قطعه زیر محفظه میل لنگ و نزدیک به کارتل روغن قرار گرفته تا روغن خیلی زود به سمت آن کشیده و به جریان بیفتد؛ اما محل قرارگیری آن ممکن است در برخی از خودروها متفاوت باشد.
دقت داشته باشید که محل قرارگیری Oil Pump می‌تواند در راندمان و عملکرد آن تاثیر داشته باشد. حتی علائم خرابی اویل پمپ نیز ممکن است تحت تاثیر محل قرارگیری آن تفاوت‌هایی داشته باشد که باید به آن نیز دقت کنید.
انواع اویل پمپ
حالا نوبت به این رسیده تا درباره انواع اویل پمپ بدانید. البته لازم به توضیح است که پمپ روغن تنها مختص ماشین‌های سواری نیست و در خودروهای سنگین و حتی تجهیزات صنعتی بزرگ نیز از آن استفاده می‌شود. علائم خرابی اویل پمپ برای آنها نیز متفاوت است. جالب است که پاسخ پرسش اویل پمپ چیست حتی در ماشین‌های صنعتی نیز می‌تواند همان تعریف را داشته باشد که بالا به آن اشاره کردیم؛ اما با این حال در این مقاله تنها هدف ما معرفی پمپ روغن در خودروهای سواری است. از انواع مختلفی از پمپ روغن در خودروها استفاده می‌شود که هر یک شرایط خاص خود را داشته و شما باید با آنها نیز آشنا شوید؛ به هر حال باید بدانید که کدام مدل در خودرو شما وجود دارد.
همچنین لازم به ذکر است که انواع Oil Pump از نظر کیفیت و کارایی و عملکردی که دارند نیز با هم متفاوت بوده و اینگونه نیست که همگی آنها شرایط و مشخصات یکسانی داشته باشند. با این حساب شما باید بر حسب نوع خودرویی که دارید، درباره پمپ روغن بدانید. در ادامه انواع پمپ روغن را با هم مرور می‌کنیم.
پمپ روغن دو قلو
اولین مدل از انواع اویل پمپ روغن نمونه دنده دار آن است که در آن دو چرخ دنده نقش اصلی را در ایجاد فشار روغن دارند. به همین دلیل به مدل دوقلو معروف شده است. چرخش این دو چرخ دنده در کنار هم که یکی هرزگرد و یکی اصل است، باعث ایجاد فشار کافی برای پمپاژ روغن در اجزای مختلف ماشین می‌شود.
پمپ روغن روتری
این نوع از انواع پمپ روغن که به پمپ روغن چرخاننده نیز معروف است، دارای یک چرخ دنده مرکزی است که درون یک روتور چرخش می‌نماید. لوپ چرخش چرخ دنده داخلی کمتر از بیرونی است و همچنین کمی خارج از مرکز روتور نیز نصب شده است. روتور بیرونی تحت تاثیر چرخ دنده داخلی تا 80 درصد سرعت چرخش آن می‌چرخد. این چرخش باعث ایجاد فشار روغن شده و آن را در سیستم جاری می‌سازد.
پمپ روغن داخلی
سومین مدل از انواع اویل پمپ به پمپ روغن داخلی یا خارجی نیز معروف است و در جلوی درب موتور نصب می‌شود. عملکرد کلی این مدل شبیه به مدل روتوری است و حرکت چرخ دنده داخلی درون یک روتور باعث ایجاد فشار روغن در آن می‌گردد. با توجه به اینکه این مدل مستقیماً روی میل لنگ نصب می‌شود، سرعت و فشار بیشتری را نیز در آن شاهد خواهیم بود. البته در این مدل روغن برای رسیدن به پمپ باید مسافت بیت رسال طی کند که می‌تواند باعث کند شدن جریان روغن در سیستم کلی خودرو در دوره اول چرخش و شروع استارت خودرو گردد.
قیمت اویل پمپ چقدر است؟
شاید برای شما سوال پیش آمده که در صورت خرابی و نیاز به تعویض Oil Pump چقدر باید برای خرید آن هزینه کنیم؟ البته همان طور که می‌دانید قیمت قطعات یدکی برای خودروهای مختلف با هم متفاوت است. به عنوان مثال اگر برای خرید لوازم یدکی لیفان اقدام کنید، هزینه‌های شما نسبت به زمانی که باید برای خرید لوازم یدکی جک اقدام کنید، متفاوت است. این موضوع برای خرید Oil Pump نیز به همین صورت خواهد بود.
در حال حاضر طبق استعلامی که داشتیم (در زمان نگارش این مطلب) قیمت اویل پمپ برای خودروهای داخلی از حدود 450 هزار تومان تا 1 میلیون تومان ست. به تبع برای خودروهای خارجی این هزینه بیشتر خواهد بود. درباره محصولات مرتبط به خودروهای چینی علاوه بر کیفیت و نوع خودرو، فروشگاه نیز می‌تواند تاثیر قابل توجهی در قیمت داشته باشد. واردات مستقیم باعث می‌شود تا قیمت بهیه‌تر شود. به عنوان مثال می‌توانید قیمت اویل پمپ سانتافه را در آریان یدک مشاهده نمایید.
