قطعات مصرفی خودرو چیست و چه زمانی باید برای تعویض آنها اقدام کنیم؟ اهمیت زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو چیست و آیا حتما باید دقیقا در زمان مشخص شده برای این منظور اقدام کنیم یا خیر؟ شناخت قطعات مصرفی خودرو و زمان تعویض آنها یکی مهمترین و اصلیترین موضوعاتی است که هر کسی که ماشین دارد باید آن را بداند. در صورتی که اطلاعات کافی درباره این موضوع نداشته باشید، خودرو شما تحت تاثیر مشکلات بسیار زیادی قرار دارد و حتما قبل از بروز هر اتفاق بدی در خودرو بهتر است در این باره اطلاعات لازم را کسب کنید. در همین مقاله به همه موارد اشاره خواهیم کرد تا خیالتان از بابت لوازم مصرفی راحت باشد.
نکته بسیار جالبی که با سالها فعالیت و ارائه خدمات حرفهای در فروشگاه لوازم یدکی آریان یدک به دست ما رسیده این است که درصد بالایی از خرابیها و مشکلات ماشینها در غیر از موارد تصادفات جادهای، به عدم دقت کاربران به زمان تعویض قطعات خودرو برمیگردد. از تعویض روغن موتور گرفته تا سرویس رادیاتور از جمله مواردی هستند که هزینه خیلی زیادی ندارند، اما معمولا به آنها بیتوجهی میشود. همین بیتوجهی هم در نهایت باعث خرابیهای بسیار شدید در ماشین شده و زمینه ساز بروز مشکلات بزرگتر و هزینههای بیشتر برای راننده میشود. این مقاله حتی میتواند شما را از صرف هزینههای بسیار بالای تعمیرات اساسی خودرو نجات دهد. با ما در آریان یدک همراه باشید.
قطعات مصرفی خودرو چیست
قبل از اینکه به بررسی زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو بپردازیم، لازم است تا بدانید قطعات مصرفی خودرو چیست و چرا اصلا از واژه مصرفی برای آنها استفاده میشود؟ عاشق ماشینتان هستید و هنوز نمیدانید که زیر کاپوت چه خبر است؟ وقتی در جاده پا را تا آخر روی پدال گاز فشار میدهید و انتظار دارید خودرو شما سرعت نور را به خود بگیرد، قطعات در حال کارکرد هستند و همین کارکرد باعث میشود تا آنها نیاز به انرژی و نیروی جدید داشته باشند. از بنزین گرفته تا لوازمی که به مرور مصرف میشوند، نیاز به تعویض دارند و در صورت عدم تعویض به موقع ممکن است شاهد خرابی شدید آنها و از این گذشته تاثیر آنها روی عملکرد موتور باشید.
به صورت کلی به تمام قطعاتی که به مرور نیاز به تعویض دارند و طول عمر مشخصی برای آنها وجود دارد، به قطعات مصرفی خودرو معروف هستند. این قطعات بسته به شرایط ممکن است از چند روز تا چند ده سال عمر داشته و در پایان این طول عمر باید تعویض شوند. برای عوض کردن آنها نه باید منتظر تصادف و خرابی باشید و نه علائم خرابی آنها را در خودرو چک کنید. زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو باید طبق جدول راهنمای خودرو انجام پذیرد.
قطعات مصرفی خودرو و زمان تعویض
حالا میدانید که قطعات مصرفی خودرو چیست و دقت به زمان تعویض آنها چقدر میتواند مهم باشد. حالا نکته مهم اینجاست که زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو را بدانید و طبق یک جدول مشخص در زمان مورد نظر برای این منظور اقدام کنید. در ادامه در کنار معرفی تکتک قطعات مصرفی خودرو زمان تعویض آنها را نیز با شما در میان خواهیم گذاشت، اما قبل از آن لازم دانستیم تا چند نکته مهم را با شما در میان بگذاریم که این راهنما را برای شما کاملتر مینماید.
در درجه اول باید یادآوری که زمان تعویض لوازم مصرفی خودروهای مختلف ممکن است با هم متفاوت باشد. به عنوان مثال تسمه تایم بی ام و X4 قرار نیست همزمان با تسمه تایم ام وی ام 315 تعویض شود. دقیقا مانند شرایطی که از بابت کیفیت لوازم یدکی ام وی ام و تفاوت آن با بی ام و وجود دارد، این تفاوت در قطعات مصرفی هم وجود خواهد داشت.
نکته بعدی اینجاست که ممکن است برای یک قطعه، هم زمان حدودی برای تعویض مشخص شود و هم به کیلومتر. در چنین شرایطی هر کدام که زودتر بود، همان باید ملاک تعویض باشد. به عنوان مثال ممکن است زمان تعویض روغن موتور در خودرو شما 6 ماه و بعد از 5000 کیلومتر باشد. حالا ممکن است شما در 4 ماه این 5000 کیلومتر را طی کنید و یا بعد از 6 ماه هنوز مسافت طی شده با خودرو شما به این مقدار نرسیده باشد. در این شرایط ملاک اصلی همانی است که زودتر به آن میرسید.
همچنین باید یادآوری کنیم که برای تعویض قطعات مصرفی خودرو نیز باید مانند لوازم یدکی به کیفیت آنها دقت کنید. هم باید از محصولات اصلی و با کیفیت بالا استفاده کنید و هم باید سراغ محصولاتی بروید که مخصوص خودرو شما باشند. مسلما روغن موتوری که برای تویوتا راوفور مناسب است، با پراید 111 متفاوت خواهد بود.
گاهی اوقات هم ممکن است قبل از اینکه به زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو خود برسید، علائم خرابی آن را رویت نمایید. مثلا در صورت مشاهده علائم خرابی تسمه تایم دیگر نباید منتظر باشید تا به همان زمان مشخص شده برای تعویض آن برسید و در لحظه نیاز است تا این قطعه را تعویض نمایید.
با دقت به همه این موارد و در نظر گرفتن آنها حالا نوبت به بررسی زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو میرسد. این موارد را به خوبی در نظر داشته و حتی در صورت نیاز در جایی ذخیره و یا یادداشت کنید.
زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو
در تشریح زمان لازم برای تعویض قطعات مصرفی خودرو سعی کردهایم تا جزئیات دقیقی را با شما در میان بگذاریم که دقت به این جزئیات میتواند راهنمای خوبی برای شما باشد. با توجه به اینکه زمان تعویض یک قطعه ممکن است تحت تاثیر پارامترهای مختلف کم و زیاد شود، از این رو سعی کردهایم تا این موارد را نیز برای شما بازگو کنیم تا در صورتی که شرایط مورد نظر در خودرو شما بود، دقت بیشتری روی تعویض قطعات خودرو خود داشته باشید.
باتری
یکی از قطعات مصرفی خودرو باتری است. عمر مفید باتری به آیتمهای مختلفی بستگی دارد و تحت تاثیر تمام آنها میتوان تعیین کرد که چه زمانی باید برای تعویض آن اقدام کنید. برای اینکه باتری خودرو خود را به موقع تعویض کنید، نکات زیر میتوانند راهنمای خوبی باشند:
- در صورت مشاهده علائم خرابی باتری زمان تعویض آن فرا رسیده است.
- ماشینهای داخلی معمولا دارای باتریهایی با زمان گارانتی 18 تا 24 ماه هستند و در همین مدت زمانی هم موعد تعویض آنها فرا میرسد. البته همه چیز به کیفیت و نحوه استفاده هم بستگی دارد.
- برای خودروهای خارجی زمان معمول برای تعویض باتری 3 تا 5 سال است.
- در صورت استفاده نادرست از باتری خودرو و خالی شدن زود به زود آن به دلیل عدم استفاده، ممکن است نیاز داشته باشید تا در مدت کوتاه تری برای تعویض باتری اقدام کنید.
فیلتر هوا (کابین و موتور)
فیلتر هوا قطعهای است که هوای ورودی به کابین و موتور را به نوعی پالایش مینماید و مانع از ورود گرد و غبار و مواد حساسیتزا به داخل کابین میگردد. این فیلتر به راحتی سرنشینان خودرو کمک کرده و با تجمع گرد و غبار و کاهش راندمان، زمان عوض کردن آن فرا میرسد. به صورت معمول برای تعویض فیلتر هوا باید هر یک سال یک بار اقدام کنید، اما تحت تاثیر فاکتورهایی ممکن است در مدت زمان کمتری نیاز به تعویض آن پیدا نمایید. بهترین زمان برای این منظور همزمان با تعویض روغن است.
در صورتی که دائما در جادههای خاکی و پر از گرد و غبار رانندگی میکنید، بهتر است در مدت زمان کوتاهتری برای تعویض فیلتر هوا اقدام کنید. عدم تعویض به موقع فیلتر هوای موتور میتواند باعث بروز چالشهایی در آن شده و حتی راندمان آن را نیز تحت تاثیر قرار دهد. از این رو باید به زمان تعویض این قطعه نیز دقت کافی داشته باشید. در برخی از خودروهای خارجی نشانگری برای زمان تعویض فیلتر هوا وجود دارد که آن را نیز میتوان ملاکی برای زمان تعویض آن در نظر گرفت.
روغن گیربکس
در خودروها انواع مختلفی از سیالات استفاده میشوند که هر یک کارکرد خاص خود را دارند. از جمله قطعات مصرفی خودرو که اهمیت زیادی باید برای زمان عوض کردن آن قائل باشید، روغن گیربکس است که برای روانکاری گیربکس و محور خودرو استفاده میگردد. اگر میدانید که اهمیت گیربکس چیست و خرابی آن چقدر خطرناک باشد، هرگز در تعویض روغن آن تعلل نمیکردید.
زمان مشخصی برای عوض کردن روغن گیربکس برای تمام خودروها نمیتوان بیان کرد و این موضوع به نوع و مدل خودرو شما بستگی دارد. دفترچه راهنمای خودرو بهترین ملاک برای این منظور است. برخی از خودروهای خارجی هرگز نیاز به تعویض این مایع ندارند و در برخی نیز بسته به شرایط استفاده از ماشین، مانند بکسلهای مکرر یا رانندگی در جادههای خارج از شهر ممکن است در زمان کوتاه تری به تعویض آن نیاز داشته باشید. عدم تعویض به موقع روغن گیربکس طبق راهنمای خودرو میتواند باعث فرسودگی این قطعه شده و عمر آن را به شدت کاهش دهد. بهترین زمان تعویض روغن گیربکس 30 تا 60 هزار کیلومتر است.
روغن ترمز
یکی دیگر از قطعات مصرفی خودرو روغن ترمز است که اهمیت زیادی برای کیفیت و راندمان سیستم ترمز خودرو دارد و از این رو میتوان آن را در امنیت رانندگی نیز موثر دانست. با توجه به اینکه عملکرد نامناسب سیستم ترمز ممکن است بسیار خطرآفرین باشد، از این رو حتما باید درباره تعویض به موقع روغن ترمز دقت بالایی داشته باشد؛ البته خیلی زود به زود نیاز به تعویض آن ندارید و ممکن است یک خودرو در کل طول عمر خود فقط چند بار نیاز به تعویض این قطعه پیدا نماید. البته نوع خودرو و شرایط استفاده از آن نیز میتواند در این باره موثر باشد. بهتر است هر سال یک بار روغن ترمز خودرو خود را تعویض کنید.
لنت ترمز
یکی دیگر از قطعات مصرفی خودرو لنت ترمز است که کارکرد آن نیز به سیستم ترمز خودرو مربوط بوده و اهمیت بالایی دارد. اهمیت دقت به زمان تعویض لوازم مصرفی برای قطعات مختلف با هم متفاوت است و در این بین قطعاتی مانند لنت ترمز اهمیت به مراتب بیشتری هم دارند. برخلاف بسیاری از قطعات خودرو که زمان تعویض آنها هم تحت تاثیر زمان و هم تحت تاثیر شرایط استفاده از خودرو قرار دارد، لنت ترمزها فقط در صورت مصرف شدن باید تعویض شوند. این مهم به میزان استفاده از خودرو برمی گردد و از این رو حتما باید با علائم و نشانههای تمام شدن لنتها در خودرو خود آشنا باشید.
علائمی مانند سایش ترمز، صدای برخورد فلز در زمان ترمز گرفتن، کند شدن مراحل ترمزگیری و بالا رفتن مسافت ترمز را میتوان از جمله مهمترین علائمی در نظر گرفت که مشاهده آنها میتواند نشان از زمان عوض کردن لنتها باشد. برخی از مکانیکها توصیه میکنند در هر 40 هزار کیلومتر برای تعویض لنت ترمز اقدام شود؛ البته برخیها نیز تعویض در حدود 25 هزار کیلومتر را ترجیح میدهند.
مایع خنک کننده
بررسی قطعات مصرفی خودرو را با معرفی یکی دیگر از این موارد یعنی مایع خنک کننده ادامه میدهیم. تعویض به موقع مایع خنک کننده باعث میشود تا کیفیت کارکرد موتور خودرو شما در فصول مختلف بهینه باشد. این مایع در فصل گرما مانع از بالا رفتن زیاد دمای کارکرد موتور میشود و در فصل سرما نیز مانع از یخ زدن مایع درون رادیاتور میگردد. از این رو دقت به تعویض به موقع آن اهمیت بسیار زیادی خواهد داشت.
برخی از خودروهای خارجی نیازی به تعویض ضدیخ یا ضدجوش ندارند و مایع خنک کننده در آنها دائمی است. در برخی از خودروها نیز هر چند سال یک بار نیاز به تعویض این قطعه پیدا خواهید کرد. البته برای خودروهای داخلی توصیه میشود که هر سال یک بار یا 6 ماه یکبار برای تعویض مایع خنک کننده اقدام شود.
روغن موتور و فیلتر روغن
یکی از مهمترین قطعات مصرفی خودرو روغن موتور و فیلتر روغن است که برای کارکرد بهینه موتور اهمیت بسیار زیادی دارد. دقت کنید که عدم تعویض به موقع روغن موتور چالشهای بسیار زیادی را برای ماشین شما ایجاد خواهد کرد. این چالشها تنها به کاهش راندمان موتور محدود نشده و ممکن است حتی مواردی مانند خرابی قطعات مهم و فلزی خودرو شما را نیز در بر بگیرد. از این رو توصیه میکنیم که نسبت به آن احساس مسئولیت کاملی داشته باشید و حتما در جایی زمان آن را یادداشت کنید تا فراموش نکنید. بهترین زمان برای تعویض روغن موتور نیز به موارد زیر بستگی خواهد داشت:
- برای خودروهای داخلی بهتر است هر 6 ماه یک بار برای تعویض آن اقدام شود.
- بهینهترین زمان برای تعویض روغن موتور هر 5000 کیلومتر برای خودروهای داخلی است.
- نوع و کیفیت روغن میتواند تاثیر بسیار زیادی در این باره داشته باشد.
- برخی از روغن موتورها برای خودروهای خارجی میتوانند تا 24000 کیلومتر نیز دوام داشته باشند و برخی در مسافت 10 هزار کیلومتری نیاز به تعویض پیدا میکنند. فاصله زمانی برای این خودروها نیز میتواند تا 2 سال باشد. این موضوع البته براای کشور ایران صادق نیست.
- برخی از روغنهای خارجی برای خودروهای داخلی میتوانند رانندگی تا مسافت 8 هزار کیلومتری را نیز فراهم آورند.
نحوه استفاده از خودرو نیز در این امر موثر است. برای خودروهایی با کارکرد زیاد در طول روز و حرکتها و ترمزهای زیاد، نیاز است تا در فواصل زمانی کمتری و در کیلومتر کمتر نسبت به استاندارد موجود، برای تعویض روغن موتور اقدام کنید. فیلتر روغن نیز بهتر است همزمان با تعویض روغن عوض شود تا چالشی از این بابت نیز خودرو شما را تهدید نکند.
فیلتر سوخت
معرفی بهترین زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو را با بررسی زمان تعویض فیلتر سوخت ادامه میدهیم. این قطعه مانع از ورود مواد آلاینده داخل بنزین به داخل محفظه سیلندر میشود و اهمیت زیادی برای بالا بردن راندمان موتور و طول عمر آن دارد. به صورت معمول شما باید هر سال یک بار برای تعویض فیلتر سوخت خودرو خود اقدام کنید. بهترین زمان تعویض فیلتر سوخت 15 هزار کیلومتر است. در خودروهای قدیمی خارجی محدودههایی مانند 30 هزار تا 80 هزار کیلومتر برای تعویض فیلتر سوخت تعیین میشود و برای خودروهای جدیدتر نیز این مسافت دو برابر شده است.
سنسور اکسیژن
همچنین سنسور اکسیژن نیز در لیست قطعات مصرفی ماشین تعریف میشود. این قطعه معمولا در بازههای زمانی کوتاه نیاز به تعویض ندارد. بیشتر از همه باید با علائم خرابی سنسور اکسیژن آشنا باشید و بر اساس زمان مشاهده این علائم برای تعویض آن اقدام کنید. توصیههای مختلفی از سوی تعمیرکاران برای تعویض سنسور اکسیژن ارائه میشود. در برخی از خودروهای خارجی ممکن است اصلا نیاز به تعویض آن پیدا نکنید و در خودروهای داخلی نیز معمولا در فواصل بیش از 100 هزار کیلومتر این مهم رخ میدهد. بهتر است هر سال خودرو خود را سرویس کنید و برای تعویض سنسور اکسیژن از تعمیرکار نظرخواهی کنید. بهترین زمان تعویض سنسور اکسیژن 10 تا 20 هزار کیلومتر است.
شمعها
شمعها از جمله قطعات تشکیل دهنده سیستم جرقهزنی هستند و کارکرد نامناسب آنها میتواند باعث بروز چالشهای بسیار زیادی شود. با مشاهده علائم خرابی شمع خودرو حتما باید هر چه سریعتر برای تعمیر و یا تعویض آن اقدام کنید. زمان تقریبی تعویض شمعها برای خودروهای خارجی معمولا بیش از 95 هزار کیلومتر است. این مهم برای خودروهایی است که مصرف معمول دارند و در صورت بالاتر رفتن میزان استفاده از خودرو نسبت به حالت استاندارد، بهتر است در مدت کوتاهتری برای تعویض آنها اقدام کنید. برخی از مکانیکها توصیه میکنند که هر 50 هزار کیلومتر میتوان برای تعویض شمع اقدام کرد تا همان کیفیت اولیه آن حفظ شود.
کویل
یکی دیگر از قطعات مصرفی خودرو کویلها هستند. سیم پیچ احتراقی معمولا در فواصل کوتاه نیاز به تعویض ندارد و معمولاً ین اتفاق بعد از 160 هزار کیلومتر رخ میدهد. برای تعویض به موقع کویل بهتر است به علائم خرابی آن دقت داشته باشید تا چالشی از این بابت خودرو شما را تهدید نکند. به صورت کلی بهترین زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو به شدت تحت تاثیر علائم خرابی آنها قرار دارد و حتما باید این موضوع را مد نظر قرار دهید.
لاستیک
یکی از مهمترین قطعات مصرفی خودرو لاستیکها هستند. در تعیین بهترین زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو معمولا چالشهایی وجود دارد که یکی از قطعات پرچالش در این باره نیز لاستیک است. زمان تعویض لاستیک به شدت به شرایط استفاده از خودرو و کیفیت خود لاستیکها بستگی دارد. در برخی مواقع ممکن است در فاصله بسیار کوتاهی نیاز به تعویض لاستیکها پیدا کنید که معمولا رانندگی نامناسب و غیراستاندارد و یا رانندگی در جادههای خاکی و سنگلاخی چنین مشکلی را ایجاد مینماید. شما باید دائما مقدار آج لاستیکها و کیفیت آنها را بررسی کرده و در بهترین زمان برای تعویض آنها اقدام کنید. لاستیکها معمولا هر چند سال یک بار نیاز به تعویض پیدا میکنند. نحوه نگهداری از خودرو و لاستیکها نیز در این امر موثر است.
روغن هیدرولیک
اگر میدانید که پمپ هیدرولیک چیست و چه کارکردی در خودرو دارد، باید با اهمیت تعویض به موقع روغن هیدرولیک نیز آشنا باشید. البته تعویض روغن هیدرولیک معمولا در فواصل زمانی طولانی انجام میپذیرد و شرایط آن با روغن موتور کاملا متفاوت است. این موضوع نیز به کیفیت و مشخصات فنی خودرو شما بستگی دارد. فواصل 95 تا 130 هزار کیلومتر میتوانند برای بسیاری از خودروها بهترین زمان برای تعویض روغن هیدرولیکی باشند. دقت به دفترچه راهنمای خودرو در این باره میتواند ملاک خوبی باشد. هر سال یکبار باید روغن هیدرولیک خودرو را چک کنید.
مبدل کاتالیزوری
یکی از مهمترین قطعات مصرفی ماشینهای امروزی مبدل کاتالیزوری است که نقش بسیار مهمی را در کیفیت و راندمان موتور دارد. این قطعه البته خیلی زود به زود نیاز به تعویض ندارد و برخی از مدلهای آن تا 10 سال هم میتوانند کارکرد خود را داشته باشند. در صورتی که علائم خرابی مبدل کاتالیزوری را مشاهده کردید، میتوانید برای تعویض آن اقدام کنید. در خودروهای خارجی معمولا سیستم عیب یابی مناسبی برای این منظور وجود دارد تا ایرادات کاتالیزور مشخص شود.
دیسک و صفحه
دیسک و صفحه معمولا از جمله قطعات با دوام خودروها است که تعیین زمان دقیقی برای تعویض آن نیاز به بررسی علائم خرابی آن دارد. برای برخی از خودروها ممکن است در 60 هزار کیلومتر نیاز به تعویض دیسک و صفحه داشته باشید، اما معمولا زمان استاندارد برای آن در مسافتهای بیش از 100 هزار کیلومتر است.
تسمه تایم
برای تعویض تسمه تایم بهترین گزینه دقت به علائم خرابی آن است، زیرا بهترین زمان تعویض آن برای خودروها تفاوتهای زیادی با هم دارد. برای خودروهای داخلی ممکن است هر 50.000 کیلومتر نیاز به تعویض آن پیدا کنید و برای خودروهای خارجی ممکن است تا پایان طول عمر خودرو یا هر 150.000 کیلومتر نیاز به تعویض آن پیدا نمایید.
جدول زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو
در یک جمعبندی میتوانید زمان تعویض لوازم مصرفی خودرو را در جدول زیر مشاهده کنید که در آن متوسطی از بهترین زمان برای تعویض قطعات مختلف در نظر گرفته شده است.
لوازم مصرفی |
زمان تعویض |
روغن موتور و فیلتر روغن |
5000 تا 8.000 کیلومتر |
لاستیک |
40.000 تا 100.000 کیلومتر (2 تا 3 سال) |
شمع ها |
45.000 تا 50.000 کیلومتر |
فیلتر هوا |
5000 تا 8.000 کیلومتر |
روغن ترمز |
سالی یک بار |
لنت ترمز |
10 تا 15 هزار کیلومتر |
روغن گیربکس |
30 تا 60.000 کیلومتر |
مایع خنک کننده |
6 ماه تا 1 سال |
باتری |
1 تا 2 سال |
دیسک و صفحه |
60.000 تا 120.000 کیلومتر |
تسمه تایم |
50.000 تا 60.000 کیلومتر |
فیلتر سوخت |
15.000 کیلومتر |
روغن هیدرولیک |
سالی یک بار |
کویل |
بیشتر از 160.000 کیلومتر |
سنسور اکسیژن |
10 تا 20 هزار کیلومتر |
در صورتی که برای خرید لوازم یدکی خودرو نیاز به کمک دارید، در آریان یدک همراه شما هستیم تا بهترین کیفیت لوازم یدکی خودروهای خارجی را با قیمتهای رقابتی در دسترس شما قرار دهیم. در زمان خرید این قطعات میتوانید از خدمات مشاوره تخصصی آریان یدک نیز استفاده نمایید.
در این مقاله از منابع معتبر بینالمللی مانند autoguide و همچنین سایت rac.co.uk استفاده شده است که امیدواریم از خواندن این مطلب، نهایت استفاده را بُرده باشید.