علائم خرابی شمع خودرو چیست و چه نشانه‌هایی در زمان رانندگی یا حالت ایست، می‌توانند خبر از خرابی شمع بدهند؟ به نظر شما خراب شدن شمع با این جثه کوچکی که دارد، چقدر برای یک خودرو مهم خواهد بود؟ وقتی خودرو شما در سربالایی شرایط خوبی ندارد، وقتی خودرو به خوبی استارت نمی‌خورد، وقتی ماشین نمی‌تواند شتاب قبلی را داشته باشد، وقتی ماشین با سوخت بیشتری نسبت به همیشه کار می‌کند و ده‌ها مورد از این وقتی‌ها همگی به شمع خودرو مربوط می‌شوند و خراب شدن شمع می‌تواند باعث آنها باشد. پس این قطعه کوچک را می‌توانیم یکی از مهم‌ترین قطعات مصرفی در خودروهای امروزی تعریف کنیم که خرابی آن می‌تواند تبدیل به یک چالش بزرگ شود.
اتیکت قیمت‌ها در فروشگاه لوازم یدکی خودرو نشان از این دارد که شمع‌ها از جمله ارزان‌ترین قطعات مصرفی خودرو هستند. برای تعویض آنها نیاز به پرداخت هزینه‌های خیلی زیادی نخواهید داشت ولی در عوض، عوض نکردن به موقع آنها می‌تواند مشکلات زیادی را برای خودرو شما ایجاد کند. حالا سوال مهم اینجاست که چگونه بفهمیم عمر شمع‌ها تمام شده و وقت عوض کردن آنها رسیده است؟ برای این منظور استانداردهایی برای تمام خودروها وجود دارد که معمولا در دفترچه راهنمای آنها ذکر شده و علاوه بر این در این مقاله هم به آن اشاره خواهیم کرد؛ اما به جز این استاندارد، علائم خرابی شمع نیز می‌تواند نشانه‌ای برای زمان تعویض آنها باشد. پس این علائم را از دست ندهید.
علائم خرابی شمع خودرو
وقتی صحبت از علائم خرابی شمع می‌شود، خیلی‌ها موضوع را جدی نمی‌گیرند. آقا و خانم راننده به چه زبانی بگوییم، وقتی شمع خودرو شما خراب شده و عمر آن به پایان رسیده، دیگر کارکرد قبلی را ندارد و این مهم می‌تواند باعث ایجاد فشاری مضاعف به موتور شده و حتی ایرادات بسیار شدیدی را نیز در آن رقم بزند. وقتی شما به عنوان یک راننده، تعویض شمع‌ها را به تعویق می‌اندازید و یا اصلا علائم خراب شدن شمع را نمی‌دانید، از طرف دیگر انتظار هم دارید که ماشین شما مثل ساعت کار کند، دیگر چه بگوییم!؟
در اکثر خودروهای امروزی از موتورهای احتراقی استفاده می‌شود و اساس کار موتورهای احتراقی هم ترکیب سوخت و هوا در داخل سیلندرها و کارکرد سیستم جرقه‌زنی است. فقط کافی است بدانید که موتور چگونه کار می‌کند تا اهمیت کیفیت شمع‌ها در ماشین را نیز بهتر درک کنید. سیستم جرقه‌زنی خوب مانند تاثیر یک فنجان قهوه در اول صبح، می‌تواند تمام قطعات خودرو شما را آماده به کار نماید. در حالی که خراب شدن آن مانع از کارکرد بهینه تمام قسمت‌های موتور خواهد شد. خراب شدن شمع برای موتور احتراقی مانند این است که تمام بساط ذغال و کباب را آماده کرده باشید، اما خبری از کبریت و فندک یا مایع آتش‌زا نباشد. هر چند شما می‌توانید در این مواقع سراغ سنگ چخماق بروید، اما موتور خودرو چنین امکانی ندارد. پس باید به فکر تعویض شمع‌ها باشید.
در ادامه تمام علائم خرابی شمع را به صورت مفصل با شما در میان گذاشته و نکاتی را نیز برای شناخت هر چه بهتر آنها ارائه می‌کنیم. بسیار مهم است که از این علائم و نکات به صورت روزنامه‌وار عبور نکرده و حتما تمام جزئیات مربوط به آنها را دقیق مطالعه کنید. حتی اگر لازم بود چند بار این نکات را مطالعه نمایید تا چنین موضوع مهمی را فراموش نکنید.
افزایش مصرف سوخت
علائم خرابی شمع را با یکی از موارد بسیار مهم آغاز می‌کنیم که البته فقط نشانه‌ای برای خراب شدن شمع نیست. وقتی مصرف سوخت در خودرو شما افزایش پیدا کرده و شاهد روند متفاوتی برای آن هستید، باید به فکر چاره باشید. این موضوع می‌تواند به دلیل اختلال در قطعات مختلف خودرو باشد. البته نه اینکه صرفا خراب شدن شمع‌ها است که این ایراد را به وجود آورد، دلایل بسیار زیادی برای این منظور وجود دارد. از دلایل خرابی اگزوز گرفته تا وجود ایراد در سوپاپ‌ها و حتی سوختن واشر سر سیلندر را می‌توانیم دلایلی برای افزایش مصرف سوخت در ماشین‌ها بدانیم.
با این حساب وقتی با این چالش در ماشین خود روبرو شدید، باید موارد مختلفی را بررسی کنید که یکی از آنها نیز بروز ایراد در شمع‌ها است. حالا چطور بفهمیم که مشکل شمع‌ها هستند، ساده است؛ سایر علائم خرابی که در ادامه مرور می‌کنیم را نیز بررسی کنید و در صورت وجود چند عامل، می‌توانید پی به آن ببرید.
کاهش شتاب
یکی دیگر از نشانه های خراب شدن شمع ماشین کم شدن شتاب است. البته وقتی از کم شدن شتاب صحبت می‌کنیم، شما حتما باید آن را در زمان رانندگی و در سرعت‌های بالا تست کنید؛ وگرنه قرار نیست شتاب خودرو شما در دنده 1 و در پارکینگ خانه کم شود. در زمان رانندگی در سرعت‌ها بالا در مواقعی که شمع‌ها به پایان طول عمر خود نزدیک می‌شوند، ممکن است شرایط کاملا متفاوتی نسبت به وضعیت عادی خودرو خود شاهد باشید. این مهم در زمان رانندگی با سرعت بالا در سربالایی‌ها و جاده‌های ناهموار شدت پیدا می‌کند و عملا به دلیل فشار بالاتر وارد شده به موتور ممکن است خودرو شما کم بیاورد.
نکته مهم اینجاست که گاهی اوقات این مشکل تنها با تمیز کردن شمع‌ها قابل رفع است. در صورتی که شما برای سرویس دوره‌ای خودرو خود اقدام کنید و از سرویس‌کار بخواهید که شمع‌ها را نیز بررسی و در صورت نیاز آنها را تمیز کند، می‌توانید این چالش را در خودرو خود برطرف سازید.
بد استارتی و سخت روشن شدن
موتور احتراقی برای شروع کارکرد خود نیاز به جرقه دارد و این جرقه توسط شمع‌ها ایجاد می‌شوند. با این حساب وقتی شمع خراب شده باشد، دیگر خبری از احتراق‌های ایده‌آل نخواهد بود و بداستارتی را نیز باید به علائم خرابی شمع اضافه کنیم. البته دلایل دیگری مانند خراب شدن خود استارت و یا مشکل در باتری خودرو را نیز می‌توانیم به دلایلی برای بداستارتی و بد روشن شدن خودرو اضافه کنیم، اما با این حال این نشانه به همراه سایر نشانه‌هایی که به آنها اشاره می‌کنیم، ما را به سمت بررسی شمع‌ها پیش می‌برد.
ریپ زدن موتور
از دیگر نشانه‌های خرابی در شمع‌ها می‌توانیم به ریپ زدن موتور اشاره کنیم. ریپ زدن موتور در مواقعی رخ می‌دهد که احتراق ناقص در سیلندرها رخ دهد و احتراق ناقص هم می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که یکی از آنها خراب شدن شمع‌ها است. با این حساب در صورتی که خودرو شما ریپ زده و نمی‌توانید همان راندمان اصلی را در آن مشاهده کنید نیز می‌بایست سراغ شمع‌ها بروید. البته وقتی با چنین چالش بزرگی روبرو شدید، عملا دیگر هیچ شانسی برای رفع مشکل با تمیز کردن شمع‌ها ندارید و نیاز است تا شمع با کیفیت بخرید و آنها را تعویض کنید.
خاموش شدن ماشین
حتی ممکن است میزان خرابی در شمع‌ها به گونه‌ای باشد که شاهد خاموش شدن موتور خودرو خود باشید. وقتی سیستم جرقه‌زنی با ایراد اساسی روبرو باشد، عملا دیگر انرژی اولیه لازم برای احتراق در سیلندرها ایجاد نمی‌شد. با عدم وجود انرژی لازم برای احتراق در سیلندر، موتور هم نمی‌تواند کارکرد طبیعی خود را داشته باشد و در نتیجه ممکن است شاهد خاموش شدن موتور در زمان کار نیز باشید.
صدای خشن در دور آرام یا حالت توقف
گازهای فندکی خانگی را در ذهن تصور کنید که به هر دلیلی کار نمی‌کنند. در این مواقع شما سعی می‌کنید تا با چرخاندن دستگیره‌ها، شعله گاز را روشن کنید، اما به دلیل مشکل به وجود آمده هیچ اتفاقی نمی‌افتد جز اینکه صدای پشت سر هم جرقه‌زنی گوش اطرافیان را آزار می‌دهد. در خودرو نیز در صورت بروز ایراد در شمع ها ممکن است در دور آرام و یا حتی در حالت توقف این وضعیت را شاهد باشید. صدای خیلی خشن و ناجوری که از موتور به گوش می‌رسد، اشاره به خرابی یک قطعه مهم دارد که این قطعه می‌تواند همان شمع باشد. البته این موضوع نیز حتمی نیست و ممکن است علت دیگری باعث به وجود آمدن چنین صدای بدی باشد، اما در هر صورت باید آن را نیز از جمله علائم خرابی شمع خودرو تعریف کنیم.
چالش‌هایی در زمان روشن شدن موتور
سوئیچ را می‌چرخانید و موتور با بداستارتی روشن می‌شود. بعد از روشن شدن شاهد لرزش‌هایی در خودرو هستید. با شروع به حرکت نیز ممکن است این تکان‌ها وجود داشته باشند. ممکن است موتور خاموش شود و مجبور شوید که دوباره برای استارت زدن آن اقدام کنید. این دست از چالش‌ها که در زمان روشن شدن اولیه موتور خودرو بروز می‌کنند، نشانه‌ای برای خراب شدن شمع خودرو هستند. در صورتی که این علائم را نیز مشاهده کردید، باید سراغ جراحی شمع‌ها رفته و کیفیت آنها را بررسی کنید. اگر زمان زیادی از تعویض شمع در خودرو شما می‌گذرد، وقت آن رسیده تا برای تعویض دوباره اقدام کنید.
در نظر داشته باشید که کارکرد بد موتور ناشی از احتراق ضعیف و روشن و خاموش شدن‌های پیاپی، ممکن است هم باعث کاهش طول عمر موتور خودرو شده و هم خطرآفرین باشد. فرض کنید که در سرعت بالا شاهد چنین شرایطی باشید؛ در جاده و با سرعت 90 کیلومتر در ساعت در حال حرکت هستید و به دلیل خراب شدن شمع، موتور خودرو خاموش می‌شود. ادامه این داستان می‌تواند کاملا درام و غم‌انگیز شود. انتهای آن را مانند درباره الی باز می‌گذاریم تا خودتان آخرش را خوب بنویسید.
روشن شدن چراغ چک
هر چند در حال بررسی علائم خرابی شمع خودرو هستیم و ممکن است در ذهن شما این موضوع از نظر مالی خیلی اهمیت نداشته باشد، اما فراموش نکنید که این خرابی‌های کوچک ممکن است تبدیل به ایرادات بزرگی شده و دلیلی برای خرید لوازم یدکی گران‌قیمت باشند. اگر مشتری لوازم یدکی تویوتا هستید و یا قرار است قطعات هیوندای را خریداری کنید، حتما می‌دانید که چه هزینه‌های بالایی را برای آنها باید بپردازید. پس دقت به این موارد می‌تواند شما را از صرف هزینه‌های خیلی بالا نیز نجات دهد.
از دیگر علائم خرابی در سیستم جرقه زنی خودرو روشن شدن چراغ چک موتور در داشبورد است. دلایل زیادی وجود دارند که به وجود آمدن هر یک می‌تواند دلیلی برای روشن شدن چراغ چک موتور باشد که یکی از آنها نیز بروز ایراد در شمع‌ها است. در صورت روشن شدن چراغ چک موتور و همراه شدن سایر نشانه‌های معرفی شده در بالا، می‌توانید نسبت به معیوب بودن شمع‌ها اطمینان بیشتری پیدا کنید.
سوختگی‌ها و سایش‌های روی شمع
یکی دیگر از علائم و نشانه‌های خراب شدن در شمع‌ها که نیاز به بررسی چشمی خود آنها دارد، وجود رسوبات و سوختگی‌های زیاد روی خود شمع است. شمعی که خیلی سیاه شده و سایش‌های زیادی هم روی آن دیده می‌شود، به پایان عمر خود نزدیک شده و کم‌کم زمان تعویض آن فرا می‌رسد. برای باز کردن شمع‌ها البته نیاز به آچار شمع مخصوص خواهید داشت. در صورتی که این آچار را ندارید، باید از تعمیرگاه‌های مجاز کمک بگیرید.
خرید شمع اصلی در آریان یدک
شمع‌ها در خودروهای خارجی ممکن است 160 هزار کیلومتر تا 260 هزار کیلومتر بدون هیچ مشکلی به کار خود ادامه دهند. رسیدن به این کیفیت برای خودروهای داخلی بعید است و ممکن است در مسافت کوتاه‌تری نیاز به تعویض شمع‌ها پیدا نمایید. با شناخت علائم خرابی شمع خودرو بهتر می‌تواند زمان پایان عمر شمع‌ها را شناسایی کرده و برای تعویض آنها اقدام نمایید. البته نکته مهم در این مواقع نیز خرید لوازم یدکی اصلی و با کیفیت بالا است. در فروشگاه لوازم یدکی آریان یدک در کنار شما هستیم تا تمام قطعات خودرو را با ضمانت اصالت کیفیت و با امکان مرجوعی برای شما تامین کنیم. آریان یدک آخرین فروشگاهی است که از آن لوازم یدکی خودرو خود را می‌خرید.
منبع این مقاله www.wikihow.com/Know-if-a-Spark-Plug-Is-Bad با نویسندگی Hovig Manouchekian بوده است. امیدواریم از خواندن این پُست از مجله خودرو سایت آریان یدک نهایت استفاده را برده باشید.
توحید ره گشای تحریریه سایت آریان یدک.
