میل لنگ چیست و چه کارکردی در خودرو دارد؟ البته میل لنگ از آن دسته از قطعاتی است که نه فقط در خودرو بلکه در وسایل دیگری نیز به شکل‌ها و انواع مختلفی استفاده میشود. اما در ماشین این قطعه یک قطعه بسیار خاص محسوب میشود. میل‌لنگ (Crankshafts) را در خودروهای احتراق داخلی می‌توانیم ستون فقرات اصلی قطعات موتوری آن بدانیم که عملکرد صحیح موتور و تبدیل حرکت خطی پیستون‌ها به حرکت دورانی از جمله اصلی ترین وظایف آن به شما می‌آید. برای دانستن اینکه میل لنگ چیست باید ابتدا با تاریخچه ابداع آن و برای آشنایی با علائم خرابی میل لنگ باید با جزئیات و کارکرد آن بیشتر آشنا شویم. این محصول که اساس تشکیل یک موتور درون سوز را شکل می‌دهد با صرف هزینه بالا و تکنولوژی‌های روز در زمینه ریخته‌گری تولید میشود و در طول تاریخ تکامل یافته است.
در این مقاله از مجله آریان یدک سعی داریم تا به صورت تخصصی به بررسی این قطعه در خودروهای امروزی پرداخته و همچنین علائم خرابی میل لنگ را نیز با شما در میان بگذاریم. برای کسانی که به دنبال شناخت کامل روی قطعات خودرو و حفظ هر چه بهتر آنها در صورت بروز نشانه‌های ایراد هستند، مطالعه این مقاله سودمند خواهد بود.
میل لنگ چیست
.jpg)
این قطعه از نظر شکل ظاهری و وزن به عنوان بزرگ ترین و سنگین ترین قطعه متحرک در خودروها تعریف میشود. تقریبا هیچ بخشی از فرایند عملکرد موتور احتراقی اعم از مکش، فشرده‌سازی، احتراق و خروج گازها از اگزوز بدون میل‌لنگ انجام نمی‌شود. البته با وجود یک کارکرد حساس و ویژه، اکثر کاربران با نحوه عملکرد این قطعه در موتور خودرو آشنا نیستند.
با استارت خوردن خودرو و ارسال پالس‌های الکتریکی، میل‌لنگ به عنوان اولین قطعه شروع به چرخش می‌نماید و سپس پیستون‌ها در سیلندر از انرژی ایجاد شده توسط این قطعه شروع به حرکت کرده و در نتیجه موتور کارکرد خود را آغاز می‌نماید.
در صورتی که این قطعه در یک خودرو با خرابی روبرو شود، بلافاصله باید برای تعمیر و یا حتی جایگزینی آن اقدام نمود. تعویض Crankshafts به خصوص در خودروهای چینی که لوازم یدکی آنها حساس است، مانند لوازم یدکی ام وی ام ، اهمیت بسیار زیادی برای کیفیت و راندمان خودروها داشته و حتما باید برای هر خودرو بهترین کیفیت را برای این قطعه در نظر بگیرید. چه از نظر آلیاژها و متریال اولیه به کار گرفته شده و چه از نظر ریخته گری باید دنبال خرید بهترین لوازم یدکی برای تعویض این قطعه باشید.
اجزای میل لنگ چیست
.jpg)
برای اینکه بدانید، میل لنگ چیست و عملکرد آن در خودرو چگونه است، شناخت اجزای آن نیز لازم خواهد بود. کفی‌های جای‌گیری یاتاقان محور اصلی این قطعه را تشکیل می‌دهند. یک سر آن به پین برجستگی محل قرارگیری فلایویل و سمت دیگر محل قرار گرفتن پولی میل‌لنگ است. بر بدنه آن یک جفت وزنه تعادلی با کمک کفه یاتاقان متحرک تشکیل یک وزنه تعادل را می‌دهند. هر وزنه تعادل در کنار کفی یاتاقان ثابت قرار می‌گیرد تا تشکیل دنباله‌ای از وزنه‌های تعادل را شکل دهند. شرح قطعات به شکل زیر است:
- پین برجستگی فلایویل: همانطور که از نام آن مشخص است این پین کمک میکند تا فلایویل سر جای خود قرار بگیرد و طوری طراحی میشود تا فلایویل را محکم سر جای خودش نگه دارد. چون فلایویل قطعه مکانیکی سنگینی است که با سرعت زیادی در حال گردش است.
- پولی Crankshafts: یک پولی فلزی که برای زمان‌بندی درست موتور به دور آن تسمه یا زنجیر قرار می‌گیرد.
- وزنه تعادل: مهمترین جز میل‌لنگ که به حرکت روان آن کمک میکند. زمانی که پیستون به بالاترین موقعیت خود در نقطه مرگ میرسد، طرف سنگین‌تر وزنه تعادل پایین‌ترین نقطه میرسد و وقتی پیستون به پایین ترین نقطه سیلندر میرسد طرف سنگین به بالاترین نقطه میرسد. همین امر باعث حرکت روان این قطعه در اثر تغییر انرژی پتانسیل تولیدی توسط وزنه تعادلی میشود.
- متعادل کننده وزن: وزن اضافه ایست که به وزنه‌های تعادلی الحاق میشود تا در ثبات حرکتی کمک کننده باشند.
- جایگاه یاتاقان ثابت: دارای محوری است منطبق بر پولی سر میل‌لنگ و پین برجستگی فلایویل و رابطی است که وزنه‌های تعادل را بهم وصل میکنند و محور چرخش را تشکیل می‌دهند.
- جایگاه یاتاقان متحرک: بین جفت وزنه تعادل قرار می‌گیرد و محل اتصال پیستون از طریق شاتون به میل‌لنگ است.
- مسیر روغن: کانالی است که جایگاه‌های یاتاقان را به هم متصل میکند و باعث میشود روغن به منظور روانکاری از جایگاه یاتاقان ثابت تا متحرک روان شود.
میل لنگ چگونه کار میکند
طرز کار این قطعه به صورت قدم به قدم به شکل زیر است:
- زمانی که موتور استارت می‌خورد فلایویل حرکت را به میل‌لنگ القا میکند.
- میل‌لنگ پیستون را به سمت بالا هل می‌دهد تا به نقطه مرگ برسد. برای ضربه انفجار در این زمان وزنه تعادل در پایین‌ترین نقطه است.
- زمانی که پیستون به واسطه نیروی انفجار به پایین ترین نقطه میرسد، سنگین‌ترین بخش وزنه تعادل در بالاترین نقطه قرار دارد.
- بعد از انفجار، انرژی پیستون از بین رفته و به خودی خود نمی‌تواند به نقطه مرگ در بالای سیلندر بازگردد این انرژی از طریق دوران وزنه تعادل به سمت پایین تأمین میشود.
- در پایان این دوره Crankshafts نیروی حرکت عمودی پیستون را به حرکت گردشی مورد نیاز گیربکس تبدیل میکند.
کاربرد میل لنگ چیست
.jpg)
یک Crankshafts حیاتی‌ترین وظایف را در یک موتور درون سوز ایفا میکند که مهم ترین آنها به شرح زیر هستند:
- تبدیل حرکات خطی موتور به حرکت چرخشی از طریق این قطعه صورت می‌گیرد.
- میزان روغن مورد نیاز برای روانکاری موتور را تنظیم میکند.
- هر زمان که پیستون برای صعود نیاز به نیرو داشته باشد، این نیرو توسط میل‌لنگ تأمین میشود. همانطور که اشاره شد این نیرو از چرخش وزنه تعادل به سمت پایین تولید میشود.
بنابراین می‌توان گفت میل‌لنگ عملکرد نرم و روان موتور درون سوز را تضمین میکند.
مزایای استفاده از Crankshafts
چهار نکته‌ای که در ادامه اشاره میشود مزایای استفاده از این قطعه در موتور خودرو است:
- بهره‌وری بیشتر موتور
- فراهم کردن عملکرد نرم برای موتور
- فراهم کردن گشتاور بیشتر
- افزایش قدرت موتور
معایب استفاده از میل لنگ
سه مورد زیر نیز از معایب بهره جستن از میل‌لنگ است:
- ممکن است خرابی یاتاقان‌ها رخ دهد و موتور را از تأمین نیرو باز دارد.
- هزینه طراحی و تولید بسیار بالا
- اعمال اصطکاک بالا و در نتیجه افزایش دمای موتور
علائم خرابی میل لنگ
احتمال خرابی یا کار نکردن یک میل لنگ خیلی کم است. این عضو در اکثر مواقع به خوبی وظایف خود را انجام می‌دهد. اما دو مورد در خرابی آن شایع هست که عبارتند از:
فرسودگی یاتاقان‌ها
اگر می دانید که یاتاقان چیست حتما به اهمیت آن در خودروهای امروزی نیز واقف هستید. فرسودگی یاتاقان زمانی اتفاق میافتد که فشار روغن جاری به اندازه کافی نباشد. یاتاقان‌ها با سطح جایگاه خود تماس پیدا کرده و دچار خوردگی و فرسودگی می‌شوند. از طرفی سطح جایگاه آنها ساییده شده و فاصله یاتاقان با بدنه آن بیشتر میشود و فشار روغن بدتر میشود. اگر زودتر به این مشکل رسیدگی نشود یاتاقان‌ها از بین می‌روند و خسارات جبران ناپذیری به موتور وارد میشود.
شکستگی در اثر استهلاک
معمولا شکستگی از جایی اتفاق میافتد که این قطعه به شبکه موتور متصل میشود. یعنی جایگاه‌های یاتاقان ثابت. زمانی که آلیاژی که در ساخت استفاده میشود کارایی لازم را نداشته باشد نیز ممکن است شکستگی رخ دهد.
- استفاده از یاتاقان غیر استاندارد یا اشتباه هم ممکن است باعث شکستگی و از بین رفتن قطعه شود.
- بررسی نکردن و تعویض دیر هنگام اجزایی مانند روغن موتور، خنک کننده روغن موتور و فیلتر روغن موتور می‌تواند باعث خرابی و شکستگی شود.
- در هنگام تعویض یاتاقان های قبلی ممکن است سطح بیرونی جایگاه از بین رفته باشد و مواد تشکیل دهنده آلياژ آن خراب شده باشند و میل‌لنگ ضعیف شود و یا به دلیل خرابی زودهنگام یاتاقان‌ها فلز جایگاه نرم شده باشد و کارایی خود را از دست بدهد.
به صورت کلی نگهداری از میل‌لنگ کار سختی نیست و کافی است تا به صورت منظم فاکتورهایی که به آنها اشاره شد بررسی شوند تا از خرابی و صرف هزینه جلوگیری شود.
آیا میل لنگ قابل تعمیر است؟
.jpg)
یکی از چالش‌های ذهنی اکثر کاربران درباره این قطعه مهم، امکان تعمیر آن است. آیا واقعاً می‌توان میل‌لنگ را تعمیر کرد؟ واقعیت این است که حتی بروز کوچک ترین ایرادات و نواقص در این قطعه می‌تواند باعث بروز مشکلات زیادی در خودرو شده و حتی امکان استفاده ایمن را از آن بگیرد. به همین دلیل سیستم ایمنی خودرو نیز به شدت تحت تاثیر این قطعه خواهد بود. اما در مواقع بسیار کمی با تراشکاری می‌توان برخی از ایرادات به وجود آمده روی آن را برطرف نمود. البته شایان ذکر است که این قابلیت همیشگی نیست و ممکن است در مواقعی چنین امکانی وجود نداشته باشد؛ که در این صورت نیاز به خرید لوازم یدکی جدید برای خودرو خود خواهید داشت.
علت بریدن میل لنگ چیست
بریدن ناگهانی میل لنگ یکی از خطرات بحرانی است که ممکن است این قطعه ایجاد نماید. دقت داشته باشید که علت بریدن میل لنگ را می توانیم در موارد مختلفی جستجو کنیم. مواردی مانند:
- روانکاری بد و ضعیف
- کار نکردن یاتاقان میل لنگ
- نبود تعادل مناسب در ماشین
- باز بون پیچ‌های متصل
- تصادف
- کارکرد طولانی مدت
می‌توانند علت بریدن میل لنگ باشند که باید به آن ها دقت شود.
سخن آخر
در دنیای امروز خودروها نقش بسیار پررنگی در زندگی روزمره ما ایفا میکنند و آشنایی با اجزای آنها به ما کمک میکند تا درک بهتری از ضوابط نگهداری آنها داشته باشیم. در این مطلب تلاش شد تا به صورت ساده به سوال میل لنگ چیست پاسخ داده و شما را با علائم خرابی میل لنگ آشنا کنیم. شما می‌توانید در صورت نیاز به خرید میل لنگ به فروشگاه اینترنتی آریان یدک مراجعه کنید.
